Monkey Trouble

Essay about Mitsy Groenendijk’s sculpture series “People See, People Do” published in Monkeys II(Cologne: Darling Publications, 2005).

For thousands of years, from Egypt to China, to South America and India, monkeys have been associated to all kinds of values. According to each culture’s system of belief, they have virtually come to symbolize the entire scope of human qualities, as different as wisdom and sinfulness, spirituality and enslavement to earthly pleasures. They are those mindless, abjected ‘Others’ of uncanny human likeness that modern western discourse has constituted into objects of investigation and appropriation. Mitsy Groenendijk’s monkeys from the series “People see, People do” return this inquiring zoological gaze and develop a new anthropology, one written by monkeys. Either standing, lying, sometimes afraid, hugging each other, double faced or meditating, they above all do one thing: Look at us. Far from being caught up or suffering the inquisitiveness of observation, they offer themselves in spectacle defying all possible appropriation. Crystallizing around their glittery eyes each gypsum pose and gesture reminds us of a formula, a clichéd act. Faithful to their mimicking fame, they relentlessly perform distorted versions of our rituals as though better understanding the subversive potential lying in their very repetition. While parodying our habits, they highlight the repetition of socially agreed rituals as an existential foundation. Being is less a function of an intrinsic nature but more so, a repetition of learned actions. By writing words and articulating themselves in space, Mitsy’s monkeys embody this amusing and deconstructive discourse on humanity. From their uncertain animalness, they create spaces for thinking of ourselves anew while strangely reminding us of some mass commodities. The challenging discourse on nature and culture that these child-size monkey-pets articulate echoes the rupture of yet another hegemonic distinction, between high art and popular culture, somewhere in between the Teletubbies, garden gnomes and Mexican papier-mâché Catrina’s. Emerging from those aesthetic and socio-cultural breaches, this is the trouble to which Mitsy Groenendijk’s monkeys confront us with: To which extent are we mimicking ourselves and others in order to be?
 

Le Malaise du Singe

A Propos de la série de sculptures ‘People See, People Do’ de Mitsy Groenendijk

De tout temps, des Amériques à l’Afrique, de l’Europe aux Indes, les hommes ont érigé des systèmes de représentation par lesquels ils élaborent leur relation au monde. Partageant ce monde avec l’homme, le singe est devenu, d’un système de croyance à l’autre, palimpseste de valeurs et de qualités, pouvant signifier le Bien, le Mal et tout ce qu’il y a entre les deux. Dans les sociétés occidentales actuelles, c’est le discours scientifique qui dicte les lois de l’exclusion: le singe est un parent d’une ressemblance à la fois utile et inopportune. Cousin dépourvu de raison, il nous sert à mieux nous connaître mais ne saurait être convié au banquet des civilisations. Toujours tenu à distance, il est l’objet de nos rires au zoo et de nos investigations en laboratoire. Les singes de la série “People see, People do” de Mitsy Groenendijk ne se laissent pas prendre à ce jeu classificateur et nous renvoient ce regard inquisiteur. En position d’attaque, couchés, parfois avec peur et se tenant les uns aux autres, avec plusieurs visages ou plongés dans la méditation, c’est vers nous qu’ils se tournent pour, à leur tour, nous observer. Offrant leurs corps de bêtes humaines en spectacle, ils brandissent leur liberté de s’exposer en gestes d’ultime victoire. Et c’est à partir de ces regards provocateurs que chacune de leurs poses nous rappelle une formule, un cliché. Faisant honneur à leur réputation de mime, ils s’adonnent à des versions caricaturées de nos rituels et nous en font sentir la force créatrice. Les trois coups de ce théâtre de nos habitudes parodiées sont le poids des gestes socialement acquis et répétés comme unique fondement de l’être. Eux-même actes de parole s’articulant dans l’espace, ces singes sont des signes qui singent ou les singes-signe d’une humanité dont le devenir est fonction de nos choix. Et alors que du haut de leur incertaine animalité ils nous offrent la chance de repenser notre humanité, ils nous semblent échappés d’une jungle bien plus familière, celle des biens industriellement manufacturés. Quelque part entre le Bisounours, le nain de jardin et les Catrinas de papier-mâché Mexicaines, ils nous invitent a repenser les lois d’une autre séparation traditionnelle, celles qui hantent les relations entre Beaux-Arts et culture populaire. De ces questionnements éthiques et esthétiques s’élève la rumeur du trouble auquel nous confrontent les singes de Mitsy Groenendijk: n’est-ce pas notre devenir de toujours nous singer et de singer les autres dans l’espoir d’exister?

Apengedonder

Uit het Engels vertaald door Cor Vos

Al duizenden jaren, van Egypte tot India, van Zuid-Amerika tot China, worden aan apen alle mogelijke waarden toegekend. Door de veelheid aan culturen en geloofssystemen zijn zij vrijwel de gehele scoop van menselijke eigenschappen gaan vertegenwoordigen, uiteenlopend van wijsheid tot zonde, van spiritualiteit tot aardse verslavingen. Zij zijn die abjecte ‘anderen’ met een griezelige gelijkenis met ons, die wij ons via het discours van de moderne Westerse wereld hebben toegeëigend als onderzoeksobjecten. Mitsy Groenendijks apen uit de serie “People see, People do” (“Mensen zien, Mensen doen”) weerspiegelen deze onderzoekende dierkundige blik en vormen daarmee een nieuwe antropologie, namelijk één die geschreven is door apen. Of ze nu staan of liggen, bang zijn, elkaar knuffelen, een januskop hebben of mediteren, ze kijken vooral naar óns. En in plaats van zich lijdzaam te laten vangen door observerend onderzoek bieden zij zelf een spektakel, waardoor ze zich niet laten toeëigenen. Rondom hun vragende ogen kristalliseert als het ware een mensbeeld waarbij elke gipsen pose en elk gebaar verwijst naar een formule, een clichématige act. Trouw aan hun beroemde naäpen, tonen ze ons voortdurend verstoorde versies van onze eigen rituelen, alsof ze het subversieve potentieel dat in die herhaling ligt beter begrijpen dan wijzelf. Door onze gewoontes te parodiëren, benadrukken ze de herhaling van sociaal geaccepteerde rituelen als zijnde een existentieel fundament. Het bestaan is niet zozeer een uitdrukking van een intrinsieke natuur als wel een herhaling van aangeleerde handelingen. Door woorden te schrijven en zichzelf te articuleren in de ruimte belichamen Mitsy’s apen een amusant en deconstructief discours over menselijke eigenschappen. Vanuit hun ongewisse dierlijkheid creëren ze de ruimte om op een nieuwe manier over onszelf na te denken, terwijl ze ons vreemd genoeg tegelijkertijd doen denken aan lopende-band-producten. In de uitdagende gedachtegang over natuur en cultuur die door deze kindergrote huisdieren wordt verbeeld, klinkt een ander verschil door, namelijk het hegemonistisch onderscheid tussen hoge kunst en populaire cultuur, ergens te midden van Teletubbies, tuinkabouters en Mexicaanse Catrina’s van papier-maché. Uit dit esthetische en sociaal-culturele breukvlak komt de vraag naar voren waar Mitsy’s apen ons mee confronteren: in welke mate apen we onszelf en anderen na om te kunnen overleven?

La Turbación del Mono

Acerca de la serie de escultura ‘People See, People Do’ por Mitsy Groenendijk

A lo largo de la historia y de manera cada vez renovada, el hombre se ha dedicado a dar significado al mundo. A imagen de éste, en cuya superficie, una y otra vez, se han impreso ideas y valores distintos, el mono también se ha convertido en un objeto significante maleable a voluntad. En las sociedades occidentales, es el discurso científico que se encarga de definir, categorizar y excluir: el mono es “pariente” de una extraña semejanza, tan útil como inoportuna. Recordándonos demasiado a nuestros orígenes simios, nos ayuda sin embargo a conocernos mejor y es tenido a distancia segura a travès de risas y –de manera màs trágica- de experimentos dudosos. Los monos de Mitsy Groenendijk de la serie “People see, People do” (“La gente ve, la gente hace”) nos devuelven esta mirada inquisitiva y colonizadora para desarrollar un nuevo tipo de antropología, aquélla escrita por simios. Ya sea de pie, tumbados, asustados a veces, abrazándose, con dos caras o meditando, se dedican sobre todo a una cosa: a mirarnos. Lejos de sentirse atrapados o de sufrir por la observación a la que se ven sometidos, se exhiben complacientemente en un gesto de útlima insumición y, cristalizándose alrededor de sus ojos brillantes, cada postura y cada gesto “de yeso” nos recuerda a una fórmula, a un acto cliché. Fieles a su fama de imitadores, parecen dedicarse con humor y sin descanso a rituales cuya repetición en vez de mantener el status quo, genera cambio. Al hacer tal cosa, nos demuestran que la existencia no es función de alguna supuesta esencia pero de actos socialemente aceptados y mecánicamente repetidos. Al escribir palabras y articularse a sí mismos en el espacio, los monos de Mitsy personifican este discurso entretenido y deconstructivo acerca del ser humano, un ser que se construye en el hacer, a través de cada una de sus elecciones. Y por mucho que nos hagan pensar con una renovada mirada sobre nosotros mismos y nuestra relación al mundo parecen tener otra extraña semejanza, ésta vez, con algunos objetos de consumo de masas. En algún punto entre los Teletubbies, los nomos de jardín y las Catrinas mejicanas de papier-mâché, estos monos-mascota de pequeño tamaño no sólo desafían el discurso tradicional acerca de la naturaleza y la cultura, sino que además ponen trabas a la hora de entender, de manera demasiado sumaria, la distinción entre las Bellas Artes y la cultura popular. Emergiendo de tales brechas éticas y estéticas, ésta es la turbación con la que los monos de Mitsy Groenendijk nos confrontan: ¿cuáles son las consecuencias y hasta qué punto es válido imitarse a uno mismo y a otros para poder existir?